เนื่องจากผมกำลังสร้างธุรกิจหนึ่งเป็นของตัวเอง จึงนำเรื่องนี้มาแชร์เพื่ออย่างน้อยก็เป็นบันทึกไว้อ่านเอง อย่างมากก็คือมีคนอ่านสัก 1 คน และได้ประโยชน์จากสิ่งที่ผมเขียนและนำมาแชร์ในวันนี้ครับ

การค้าขายและการทำธุรกิจนั้นดูเผิน ๆ แล้วมีความเหมือนกัน คือมีสินค้าหรือบริการชนิดหนึ่ง แล้วนำคุณค่าเหล่านั้นไปแลกกับเงินของลูกค้า…

คนทั่วไปอาจคิดว่าธุรกิจคือกิจการขนาดใหญ่มีเงินทุนเยอะ ๆ จัดตั้งเป็นบริษัทจำกัดหรือมหาชน การค้าขายคือกิจการขนาดเล็กซื้อมาขายไป เป็นแผงลอย ร้านเล็ก ๆ นิยามที่กล่าวขั้นต้นอาจไม่ได้ถูกต้องนัก…

นิยามของการค้าขายของผมคือการซื้อมาขายไป ตัวสินค้าไม่ได้มีความแตกต่างจากคู่แข่ง ไม่ได้สร้างคุณค่าหรือมูลค่าเพิ่มจากตัวสินค้า ไม่ได้วางแผนเพื่อสร้างระบบต่าง ๆ ให้กิจการสามารถขับเคลื่อนไปได้โดยตัวของมันเอง เช่นขายกล้วยทอดก็คือกล้วยทอดธรรมดา…

แต่ถ้าเจ้าของร้านมีแผนการปรับปรุงระบบและสร้างแบรนด์เช่น ระบบในการคัดเลือกจัดซื้อกล้วยน้ำว้าที่มีคุณภาพ คิดว่าต้องซื้อเท่าไหร่ในแต่ละวันเพื่อให้เกิดการเหลือน้อยที่สุด การทำสต๊อกอย่างไรไม่ให้ต้นทุนจม ทอดยังไงให้แป้งกรอบอร่อยไม่อมน้ำมันและลูกค้าได้รับกล้วยทอดแบบร้อน ๆ เสมอ ตลอดถึงเรื่องราวของแบรนด์ว่ามีเรื่องราวเป็นมาเป็นไปอย่างไร เช่นเป็นสูตรที่สืบต่อกันมาเป็น 100 ปี จากยายของยาย เห็นมั้ยว่ากล้วยทอดธรรมดาก็เป็นธุรกิจได้เช่นกัน

ธุรกิจในในนิยามของผมคือความรักและหลงไหลและเชื่อมั่นในตัวสินค้า พยายามสร้างคุณค่าในตัวแบรนด์สินค้าหรือตัวร้านค้า รวมถึงทำให้ผู้คนเห็นถึงคุณค่าเหล่านั้น และสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันคือการสร้างระบบต่าง ๆ ให้สามารถดำเนินการได้โดยอัตโนมัติแม้เจ้าของจะหนีไปเที่ยวต่างประเทศสัก 2-3 เดือนก็ไม่ได้มีปัญหา(หลังจากสร้างระบบสำเร็จแล้ว)

การเริ่มต้นกิจการของผู้ประกอบการณ์นั้น ควรมองภาพใหญ่ของธุรกิจว่าจะเติบโตแบบไหน เพราะฉะนั้นก่อนจะเริ่มต้นธุรกิจใด ๆ ผู้ประกอบการควรวางแผนเป็นขั้นตอน มีการคาดคะเนความเป็นไปได้อย่างดี ถึงแม้อาจมีการปรับเปลี่ยนไปบ้างระหว่างทางก็ไม่เป็นไรครับ

วิสัยทัศน์และกลยุทธ์ของผู้นำจึงเป็นเรื่องสำคัญ แผนการต่าง ๆ ก็ไม่ควรที่จะอยู่ในหัว เขียนออกมาในกระดาษหรือเป็นไฟล์ในคอมพิวเตอร์ อาจจะไม่ต้องลงรายละเอียดทางยุทธวิธีก่อนก็ได้ จุดประสงค์เพื่อที่จะเป็นแผนที่ และสามารถกลับมาตรวจสอบได้ว่าเราเดินมาถึงจุดไหน สมควรปรับเปลี่ยนแก้ไขแผนอะไรบ้าง

ลองกลับมาย้อนดูว่าตอนนี้เรากำลังเป็นพ่อค้าแม่ค้าหรือนักธุรกิจอยู่ ถ้าต้องการสร้างธุรกิจก็ต้องพยายามสร้างแบรนด์สร้างระบบ เพราะแบรนด์คือความเชื่อใจ ระบบคือหัวใจ ถ้าไม้ได้ผลิตสินค้าเอง ก็ต้องคิดว่าทำไมลูกค้าต้องซื้อสินค้าจากเราแม้ราคาจะสูงกว่าคู่แข่ง สิ่งที่ต้องมีเช่นความเอาใจใส่ ความเชื่อใจในร้าน เจ้าของร้านมีความรู้และยินดีแบ่งปันความรู้ในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการ เป็นต้น

ผมออกตัวก่อนว่านี่เป็นความคิดเห็นและประสบการณ์ส่วนตัวของผมส่วนตัว อาจมาจากที่ผมอ่านหนังสือเล่มโน่นเล่มนี้มาประติดประต่อ แล้วนำมาเล่าให้ทุกคนฟัง หวังว่าจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านนะครับ